Στους Πρόποδες Του 2024

 

Μία από τις ευλογίες του να μεγαλώνεις και να έχεις αγαπήσει τη Γιουροβίζιον στις ευλογημένες δεκαετίες του ’80 και ’90 (και πιο πριν ίσως), είναι το γεγονός ότι η Γιουροβίζιον ήταν κι εκείνη πιο αθώα και ουσιαστική. Ναι, υπήρχαν και τότε ηλίθιες  συμμετοχές με πολλά «λα, λα, λα» στο ρεφραίν, αλλά ο Διαγωνισμός δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί (τουλάχιστον εύκολα) για σκοπούς προπαγάνδας ή, για να το πω πιο ευγενικά, για να προωθηθούν causes και άλλα κοινωνικό-πολιτικά κινήματα.

Στα 90’ς δεν υπήρχε πρόσβαση στην πληροφορία. Σου έδειχνε το ΡΙΚ τα βίντεο κλιπ των τραγουδιών ένα μήνα πριν τη Γιουροβίζιον και το μόνο που ήξερες ήταν ο τίτλος του τραγουδιού και το όνομα του τραγουδιστή. Δεν ήξερες, και προ πάντων, δεν μας αφορούςε η καταγωγή του τραγουδιστή, το πώς προσδιορίζεται ο τραγουδιστής, τι κοινωνικό μήνυμα θέλει να μας μεταφέρει και τι ακροβατικό θα σκαρφιστεί να κάνει για να μας μείνει αξέχαστος.

Από τη νίκη της Ντάνα Ιντερνάσιοναλ και μετά, θεωρώ πως όλα αυτά κατέρρευσαν και πλέον η προσωπικότητα και η ταυτότητα της συμμετοχής επισκιάζει το τραγούδι και τη μουσική. Εξ ου και όλοι προσπαθούν να βγάλουν απ’ τη μύγα ξύγκι. Θυμάμαι, φερ’ ειπείν τον Μανς Ζέλμερλοβ που πάσχιζε να μας πείσει ότι το heroes είναι ένα τραγούδι γραμμένο για το bullying, ενώ κατά τη γνώμη μου ήταν ένα ποπ τραγούδι που θα μπορούσε να εφαρμοστεί οπουδήποτε, και κέρδισε ξεκάθαρα λόγω ανάγκης αναχαίτισης μίας πιθανής ιταλικής νίκης για την οποία η EBU δεν ήταν ακόμη θετική, αλλά και της ξεχωριστής σκηνικής του παρουσίας.

Τα γράφω όλα αυτά γιατί ενώ ακόμα δεν αρχίσαμε να μπαίνουμε στα ζεστά του 2024 έχω ήδη κουραστεί με το θέμα του Ισραήλ και της Παλαιστίνης. Τις προάλλες ανακοινώθηκε ότι ένας εκ των φιναλίστ του ισλανδικού τελικού είναι Παλαιστίνιος και ως διά μαγείας εντός μίας μέρας η Ισλανδία ανέβηκε στα στοιχήματα ως φαβορί για νίκη του Διαγωνισμού. Στην περίπτωση, δηλαδή, που στείλει όντως τον Παλαιστίνιο. Στα ‘90ς δεν θα ξέραμε αν πρόκειται για Παλαιστίνιο. Μας ενδιέφερε μόνο αν το τραγούδι του ήταν καλό.

Απόψε, έγινε και ο τελικός του Λουξεμβούργου. Έκατσα και τον είδα. Βαριέμαι να παρακολουθώ εθνικούς τελικούς. Όμως του Λουξεμβούργου ήθελα να τον δω για χίλιους λόγους. Πρώτον γιατί ήξερα ότι θα έκαναν αφιέρωμα στη Βίκυ Λέανδρος και την Άνν Μαρί Νταβίντ και ήθελα να τις δω. Δεύτερον, επειδή ήμουν περίεργος να δω πώς μια μικρή χώρα θα αντεπεξερχόταν στο εγχείρημα (πολύ καλά τα πήγανε σε μέσες άκρες), και με τι προθέσεις επανέρχονται. Οι Λουξεμβουργιανοί δεν αστειεύονται, έρχονται με φόρα, που λέει και η Τσαπανίδου. Και έχουν από πίσω αρωγούς τους Σουηδούς (τα μισά τραγούδια του τελικού ήταν γραμμένα από τους συνήθεις ύποπτους), οπότε μια χαρά θα τα πάνε στο Μάλμε. Και πρόκριση του Λουξεμβούργου προβλέπω, αλλά και διάκριση αν κρίνω από το τραγούδι που επέλεξαν και τον μηδενικό μέχρι στιγμής ανταγωνισμό.

Το πρόβλημα ποιο είναι; Καλά, εγώ δεν το θεωρώ πρόβλημα, οι φανς όμως ήδη γκρινιάζουν. Η τραγουδίστρια είναι Ισραηλινή. Ολόκληρο Λουξεμβούργο. Ολόκληρη Γαλλία, ολόκληρη Γερμανία γύρω γύρω. Ισραηλινή βρήκανε να στείλουν; Και μάλιστα εισαγόμενη από τη Νέα Υόρκη όπου ζει και εργάζεται τα τελευταία χρόνια; Λύσσαξαν οι φανς, ότι το σόου καταντά πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης. Και εν μέρει έχουν δίκαιο. Στα ‘90ς δεν θα είχαμε τέτοια προβλήματα. Δεν θα ξέραμε καν αν η Ταλί, η τραγουδίστρια, κατάγεται από το Ισραήλ.

Φανταστείτε ότι το 1999 βρήκα υπερβολή ότι στο τέλος του Διαγωνισμού μαζεύτηκαν οι τραγουδιστές επί σκηνής και τραγούδησαν το «αλληλούια» για τον πόλεμο που μαινόταν τότε στη Σερβία και τη Βοσνία Ερζεγοβίνη. Τι σχέση έχει τώρα ο Διαγωνισμός με το τι συμβαίνει στη διεθνή, πολιτική σκηνή;

Αντιλαμβάνομαι ότι όλα στη ζωή έχουν πολιτική χροιά και ότι δεν μπορεί να αποκόπτεται η πραγματικότητα και να ζούμε σε ροζ συννεφάκι. Συμφωνώ. Αλλά κάποτε πρέπει να αποφασίσουμε. Θα έχουμε επίσημη πολιτική θέση και δη συμφωνημένη, ή όχι; Και θα εφαρμόζεται σε όλους ανεξαιρέτως ή κλασικά δύο μέτρα και δυο σταθμά; Η Ρωσία αποκλείστηκε από τον Διαγωνισμό εξαιτίας της εισβολής στην Ουκρανία και ορθώς. Το Αζερμπαϊτζάν όμως μια χαρά πέφτει στα μαλακά από την αντίστοιχη, περσινή επίθεση στην Αρμενία. Το Ισραήλ από την άλλη, θα συμμετάσχει κανονικά με τις ευλογίες της EBU γιατί καθώς είπαν: «οι Ισραηλινοί τηλεθεατές αξίζουν να απολαύσουν ένα ψυχαγωγικό πρόγραμμα όπως η Γιουροβίζιον».

Θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι δεν υπάρχει ακριβής αντιστοιχία Ρωσίας – Ουκρανίας και Ισραήλ – Παλαιστίνης. Η Παλαιστίνη δεν συμμετέχει στη Γιουροβίζιον για να αιτηθεί προστασίας. Πώς να συμμετάσχει άλλωστε; Δεν την αφήνουν να έχει κράτος δικό της, πρώτα απ’ όλα. Οπότε, με πολύ φαντασία και αυστηρά κριτήρια μπορώ να καταλάβω γιατί το ζήτημα δεν αφορά την EBU. Εξάλλου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ετάχθη ανοιχτά υπέρ του Ισραήλ, οπότε η πολιτική γραμμή εδόθηκε. Αλλά το Αζερμπαϊτζάν; Οι σκατότουρκοι που το κυβερνούν; «Καλώς να ορίσουν». «We need Turkey back» ωρύονται τα ζώα στα euro-forum. Εμάς ποιος μας υπολογίζει ως Έλληνες της Κύπρου; Εδώ εμείς οι ίδιοι φτιάξαμε μισή σειρά που αναδεικνύει το πολιτικό μας πρόβλημα, τη Famagusta, και εδώ και μέρες έχουμε κόσμο που θέλει να διαδηλώσει εναντίον της προβολής της επειδή, τάχα, δεν αναδεικνύει το ιστορικό ζήτημα ισορροπημένα. Θεέ μου!

Εν πάση περιπτώσει. Θεωρώ ότι το Ισραήλ και το Αζερμπαϊτζάν έπρεπε να αποκλειστούν από τον Διαγωνισμό. Δεν συμπάσχω με την Παλαιστίνη. Οι Παλαιστίνιοι απολάμβαναν τον αμέριστο σεβασμό και συμπαράσταση του Κυπριακού λαού ανέκαθεν. Οι ίδιοι ουδέποτε συντάχθηκαν με το μέρος μας, ουδέποτε έβγαλαν μισή ανακοίνωση εναντίον της κατοχικής Τουρκίας. Ομοίως, έπαψα να συμπάσχω για την Ουκρανία. Φιλοξενήσαμε τον Ζελένσκι στην κυπριακή βουλή και δεν γύρισε η γλώσσα του να κάνει μισή αναφορά για την τουρκική εισβολή, ενώ μας τα έκανε τσουρέκια με τη ρωσική εισβολή στη δική του χώρα. Ανθρωπιστικά ομιλώντας τους λυπάμαι όλους, πολιτικά όμως, όσο γραμμένους μας έχετε, άλλο τόσο σας έχω κι εγώ.

Ο κανόνας έπρεπε να είναι σαφής. Εμπλέκεται η χώρα σου σε πολεμικές συρράξεις; Skip Eurovision. Όπως γινόταν με τους Ολυμπιακούς Αγώνες στην αρχαιότητα. Είτε θα σταματούν οι πολέμοι χάριν της Γιουροβίζιον, είτε η χώρα σου να εξοστρακίζεται. Αρχαία Ελλάδα, ωραία χρόνια! 

Ας αφήσουμε όμως τα σκληροπυρηνικά πολιτικά σχόλια.

Το Λουξεμβούργο έχει δυνατό τραγούδι, (αν και δεν το θεωρώ κάτι εκτός του κόσμου τούτου). Έχει ατού τη γαλλική γλώσσα, ενώ εμάς μας αφορά περισσότερο το ότι προέρχεται από κοπέλα που χορεύει και τραγουδά σε έθνικ στοιχεία. Αυτό δεν ευνοεί ούτε την Ελλάδα, ούτε την Κύπρο που επενδύουν αμφότερες στο girl power. Περισσότερο επηρεάζεται η Ελλάδα γιατί δεν ξέρω αν εκείνο το έκτρωμα του Κοντόπουλου που στέλνουμε εμείς αναβαθμίστηκε ή εμπλουτίστηκε τέλος πάντων με κάτι που να μυρίζει και να παραπέμπει σε κυπριακή συμμετοχή. Η ελληνική συμμετοχή θα είναι σίγουρα πιο έθνικ από τη δική μας. Ας ελπίσουμε ότι το Λουξεμβούργο θα κληρωθεί σε διαφορετικό ημιτελικό από εμάς, πάντως.

Κατά τα άλλα, άκουσα και τη συμμετοχή της Σλοβενίας, άκουσα και τη συμμετοχή της Ιρλανδίας. Για τη Σλοβενία δεν είχα προσδοκίες. Αλλά η Ιρλανδία; Μία χώρα-σταθμός, που μας έχει χαρίσει τόσα αριστουργήματα να πέφτει σ’ αυτή την κατάντια; Δεν το δέχομαι! Αυτά όμως είναι τα αποτελέσματα της κατάργησης των επιτροπών και του απόηχου του φινλανδικού cha-cha-cha. Βγαίνει ένας μαλάκας και χαίρει γενικής αποδοχής, πάνε όλοι να τον μιμηθούν την επόμενη χρονιά. Τα χειρότερα έπονται, κατά τη γνώμη μου.